مدیریت امور پردیس های خراسان شمالی

کارگاه آموزشی تدبر در قرآن کریم در دانشگاه فرهنگیان استان برگزارشد.

کارگاه آموزشی تدبر در قرآن کریم با حضور اساتید پردیس های دانشگاه فرهنگیان استان خراسان شمالی برگزارشد.

استاد علی تفریحی مدرس این کارگاه آموزشی در جمع اساتید شرکت کننده دانشگاه فرهنگیان استان گفت: تدبّر عبارتست از تفهّمِ همگانیِ روشمندِ ظاهر متن قرآن کریم.

وی افزود: تدبّر قرآن یکی از فعالیت های قرآنی عمومی است که بر مقدماتی چون روخوانی، روان خوانی، ترجمه و مفاهیم و ادبیات آسان قرآنی استوار است، البته اگر حفظ قرآن هم به مقدمات اضافه شود بهتر است. زمانی انسان می تواند در قرآن تدبّر کند که این مقدمات را دارا باشد. کسی که نمی تواند قرآن را روان بخواند یا ناتوان از فهم ترجمه الفاظ قرآن است، نمی تواند در قرآن تدبّر کند.

علی تفریحی اظهارداشت: برای تدبّر در یک سوره گام نخست، به دست آوردن ساختار آیات ( سیاق ها و دسته ها ) است که برای این مقصود پیوستگی های ادبی میان آیات چون: حروف عطف، ضمایر، اسم اشاره، اشتراک لفظی یا اسلوبی پیاپی و تقابل لفظی لحاظ می شود و هر جا انفصال تامّ ادبی وجود داشت آن را شروع دسته جدید می دانیم. 

وی تصریح نمود: بنابراین، گام دوم به دست آوردن جهت متن است و مراد از آن سمت و سوی هدایتی کلام الله است که تأثیری هدایت گرایانه دارد. روش کشف جهت، استفاده از مشترکات لفظی و محتوایی در ابتدا، وسط و پایان سوره و فضای سخن است. 

این استاد دانشگاه بیان داشت: سومین گام که مقصود اصلی در تدبّر است و دو گام پیشین مقدمه رسیدن به آن و ابزار آن به­شمار می روند، تفهم متن است. روش تفهم متن نیز بدین صورت است که ابتدا از فهم سباقی آیات بهره می گیریم؛ یعنی آن معنایی که از نص و ظاهر الفاظ آیات به ذهن سبقت می گیرد. در صورتی­که تفهم متن به این مقدار انجام نگرفت به فهم سیاقی می پردازیم که عبارت است از معنایی که از ملاحظه ارتباط بین جمله های متن حاصل می شود.

وی افزود: در صورت نیاز، مرحله بعد فهم قیاسی است که در آن تناسب ها، تقابل ها و مشترکات دسته ها لحاظ می شوند و با استفاده از آن ها تفهم متن صورت می گیرد. در مواردی برای تفهم متن لازم است که علاوه بر فهم قیاسی، فهم مجموعی نیز صورت بگیرد که مقصود از آن تفهم مجموعه نکات کانونی میان دسته ها در کل متن است که سیر واحدی دارند. فهم متن باید رویکرد هدایتی داشته باشد.