دروس معارف اسلامی ، فیدئیسم یا رئالیسم برگزار شده روز 17 آذر
ارایه دروس معارف اسلامی ، فیدئیسم یا رئالیسم برگزار شده روز 17 آذر چهار شنبه توسط مدرس حجت السلام محمد جواد نورورزی مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه فرهنگیان خراسان شمالی
فیدئیسم (ایمان‌گرایی)، از مکاتب فکری عصر جدید در قرن نوزدهم است. بنابر تفکر فیدئیستی، حقایق دینی صرفا مبتنی بر ایمان هستند و با تاملات عقلی و برهانی بدست نمی‌آیند.
فیدئیست‌ها، ایمان را نوعی تجربه، دل سپاری، جهش مرموزانه، بی یقینی، ریسک پذیری، تحول، ناپایداری و منعطف شدن به یک مرکز خطاب (خدا یا انسان) می‌دانند. یعنی بجای اینکه با برهان و عقل بفهمیم زوایای مثلث ۱۸۰ درجه است، متهورانه و بدون مقدمه‌چینی به آن ایمان بیاوریم.
ایمان‌گرایان، وحی را یک پدیده تاریخی و زمانی می‌دانند و قرآن را صورت مکتوب فرهنگ شفاهی عرب می‌دانند،چرا که وحی را صرفاً یک تجلی می‌داند و معتقدند وحی، هیچ گزاره ایمانی ندارد و وحی صرفاً یک تجلی است. مثلا در ایمان گزاره ای می‌گوییم: ایمان دارم که خدا هست، اما در ایمان تجلی گرایانه می‌گوییم: ایمان به خدا دارم.
فیدئیست‌ها، معتقدند امکان شناخت خدا وجود ندارند و با عقل نمی‌توان خدا را شناخت. مانند:
- پائولو کوئیلو: کسی که به جستجوی خدا می‌رود، وقتش را تلف می‌کند و چیزی برای او اثبات نمی‌شود.
- پتنجلی موسس یوگا: پذیرش خدا برای حل هیچ مساله فلسفی ای لازم نیست.
- اشو: خدا را نمی‌توان اثبات کرد، و فقط با مراقبه رقص، خوش بودن، ترانه خواندن می‌توان درکی نسبت به خدا پیدا کرد.
ارزیابی و نقد فیدئیسم:
1 قرار دادن تجربه عرفانی مومنان،به عنوان منبع دینی، در عرض تجربه پیامبر و وحی، قابل پذیرش نیست.
2قرآن، زمانی، تاریخی و متعلق به فرهنگ زمان خاصی نیست بلکه فرازمانی و فرامکانی است.
3دین زاییده کتاب و سنت پیامبر است، نه تجربه فردی و درونی ایشان.
4 امکان جمع میان ایمان و شکاکیت وجود ندارد.
هدف اصلی دروس معارف، تربیت فیدئستی نیست، بلکه هدف آن تربیت رئالیستی است. هدف این کلاس‌ها، صرفا تربیت دانشجوی دیندار نیست، بلکه هدف آن، تربیت دانشجوی رئالیست و واقع‌گرا است. افراد رئالیست، برخلاف فیدئیست‌ها، واقعیت را ثابت می‌دانند و تلاش می‌کنند با حس یا شهود (علم حضوری یا حصولی) به آن برسند. رئالیست‌ها می‌دانند که می‌توانند خدا را بشناسد و به ان دست پیدا کنند. فرد رئالیست می‌داند که شریعت از جانب یک منبع ثابت و لایتغیر نازل شده است و وحی یک تجربه عمومی نیست، و اینکه تجریبات معنوی افراد عادی، با تجربیات پیامبران قابل مقایسه نیست. چنین دانشجویی، هدف دروس معارف است.